Column

Boer helpt grutto. Help de boer dan!

Grutto en koe - ©Kevin van den Hoven
Bron foto: Kevin van den Hoven, Grutto in een hollandse setting (©Kevin van den Hoven)
Samenvatting
  • Onderwerp
    Column weidevogelman
  • Interessant voor
    natuurinclusieve boeren, terreinbeheerders
Bekijk de bronnen
Nederland heeft het aan de stok met de Europese Unie over de grutto. De Europese Commissie is een ‘inbreukprocedure’ gestart tegen Nederland, omdat het niet goed gaat met de weidevogels. Het nieuwe kabinet zag het in mei al aankomen en besloot jaarlijks 500 miljoen extra uit te geven aan agrarisch natuurbeheer (nu 120 miljoen). Hoeveel van dat extra geld naar open grasland met weidevogelbeheer gaat is nog niet duidelijk.

Ik heb eerder betoogd, dat weidevogelboeren en deskundigen van de collectieven kunnen uittekenen wat je moet doen om het aantal weidevogels wèl omhoog te krijgen. Weidevogelboeren met een hoog aandeel grasland in beheer en daarbij ook een portie zwaar beheer krijgen vaak voldoende kuikens groot. In gebieden waar ze in nauwe samenwerking goede mozaïeken voor elkaar krijgen zien we stijgende cijfers. Meer plekken met hoog water en plas-drassen, meer extensief kruidenrijk kuikenland en dat in meer aaneengesloten gebieden, grotere oppervlaktes: het werkt. Met als onmisbaar sluitstuk ruimte voor (maatwerk)predatiebeheer, zodat alle moeite en geld niet voor niks is.

Laat ik er een signaal uit een collectief bijhalen: een weidevogelboer zonder opvolger stopt en een collega koopt de grond. Die gaat verder met eiwitrijk gras en niet met weidevogelbeheer, want daarvoor is de aangekochte grond veel te duur. Ondanks mooie visies op groenblauwe diensten van boeren en aanhoudende berichten over de achteruitgang van weidevogels hebben boeren die er ècht veel aan doen geen verdienmodel. Gelukkig hebben we die idealisten, ze redden het goede gezicht van een hele sector zou ik bijna zeggen. Iedereen die de film ‘Vogels kun je niet melken’ met veehouder Bote de Boer heeft gezien zal het beamen. (Nog te zien op NPO+, aanrader!)

Laten we nou een nieuwe minister hebben die we in de film als aankomend BBB-politica op bezoek zien gaan bij Bote. En die daarna korte tijd gedeputeerde was in weidevogelprovincie Friesland. Zij zal begrijpen dat het hoog tijd wordt dit type weidevogelboer te belonen naar werk, kunde en resultaat. Niet alleen met hogere vergoedingen per hectare, maar ook een toeslag voor het hele bedrijf als meer dan 20% van het areaal in weidevogelbeheer ligt. En zekerheid voor een langere termijn, dus minstens 12 jaar. Als dat geregeld is kunnen we verder kijken naar meer hectares in beheer en vooral ook meer jonge boeren daarbij betrekken.

Maar behalve de overheid moet ook de melkveehouderij als sector, samen met de zuivel, verantwoordelijkheid gaan nemen. Het is eerder gelukt om de dalende trend bij weidegang te keren, door een gezamenlijke visie en een weidepremie per kg melk. Dat was toch omwille van het duurzame imago van de sector? Het is zuur dat weidevogelboeren dankzij een hogere CO2-uitstoot per kg melk niet ‘duurzaam’ genoeg zijn voor een duurzame melkstroom. Duurzaam boeren gaat toch ook over biodiversiteit en landschapsbehoud, minder stikstof, schoner water? Op al die punten scoren weidevogelboeren beter! Maak die grutto nou eens op dezelfde manier belangrijk als weidegang. Want als die uit de weilanden verdwijnt, dan hebben we pas echt een probleem.

We spreken elkaar,

Eens per maand vertellen wij, de Weidevogelman en akkervogelvrouw, over vogelbeheer. In het broedseizoen wordt dat twee keer per maand. Meld je nu gelijk aan als je op de hoogte wil blijven. Fijn als je deze column doorstuurt naar iedereen met een warm hart voor weidevogels. Samen krijgen we veel snavels dezelfde kant op!