Help eenden, door minder te doen

Van de wilde vogels zijn eenden misschien wel de meest knuffelbare. Als er één soort is die je overal waar sloten en ander water zijn aantreft, is het de wilde eend. We weten niet beter of ze zijn er gewoon.

Maar de broedpopulatie is toch sinds 1990 met een kwart afgenomen. Als dat zo doorgaat, worden zelfs wilde eenden zeldzaam. Het aardige is dat er dankzij een ‘app’ meer inzicht ontstaat over de oorzaken. De kuikenteller-app voor het volgen van eenden en hun kuikens is er al wat langer, maar wordt sinds het jaar van de wilde eend in 2020 door duizenden particulieren gebruikt. Het leverde wel 25.000 waarnemingen van eendengezinnen  op. Uit die gegevens blijkt dat kuikens van de wilde eend maar 13 – 24% kans hebben om vliegvlug te worden. Klopt wel met mijn ervaring dat een eend met elf kuikens er een paar dagen later nog negen heeft en weer later nog vijf en uiteindelijk nog twee pubereenden achter zich aan heeft….helaas. In het buitenland is de overleving hoger: 35 tot 50%.

De onderzoekers zien een paar verrassende dingen. Kuikens op het land overleven vaker dan soortgenoten op het water. En op troebel water worden er ook meer groot dan op helder water. Men denkt dat snoeken en andere jagers daar minder kans maken op een hapje eendenkuiken. Verder zorgden oevers met hoge vegetatie voor een hogere overlevingskans dan kalere waterkanten of beschoeiingen. Ook wel logisch: wilde eenden slobberen en zwemmen rond in de sloot, dat is nou eenmaal wat ze doen. Begroeiing langs de kant zorgt voor dekking tegen roofvogels en voor voedsel, want daar zitten de insecten en de waterbeestjes.

En dus kunnen we juist in deze tijd van het jaar veel doen voor de eend! En niet alleen voor de wilde, ook voor de krak-,  slobeend en zomertaling. Bij het slootschonen wat nu volop gebeurt kun je op de eendvriendelijke toer gaan door over grote lengtes de ene kant van de sloot wel en de andere niet uit te halen. En het scheelt ook al enorm, als je de slootkant niet voluit ‘ophaalt’, maar de rand met wortels intact laat. Juist in die randen zie je ze volgend jaar broeden. Juist in de randen schieten de kuikens weg, als er een rover verschijnt. Eenden helpen kost amper moeite of geld, je helpt ze het meest door minder te doen! Informeer maar eens naar beheerpakketten natuurvriendelijk slootschonen bij je agrarisch collectief. Inspireer kinderen met de kuikenteller-app, de eerste app die ze naar buiten lokt. Leuk!

We spreken elkaar,

Eens per maand vertellen wij, de Weidevogelman en akkervogelvrouw, over vogelbeheer. In het broedseizoen wordt dat twee keer per maand. Meld je nu gelijk aan als je op de hoogte wil blijven. Fijn als je deze column doorstuurt naar iedereen met een warm hart voor weidevogels. Samen krijgen we veel snavels dezelfde kant op!