Column

Kievit wil vocht, insecten en weidegang

Kievit - Takashi_Yanagisawa via Pixabay
Bron foto: Takashi_Yanagisawa, Pixabay (Pixabay licence)
Samenvatting
  • Onderwerp
    Column weidevogelman
  • Interessant voor
    natuurinclusieve boeren
Bekijk de bronnen
Grote troepen kieviten zie je in de weilanden en soms ook mooi dwarrelend erboven. Wat een prachtige, heldhaftige vogeltjes zijn het toch. De vogels die hier hebben gebroed krijgen versterking van kieviten uit noordelijke en oostelijke streken. Hier is veel grasland met sappige wormen en emelten. Spreeuwen en meeuwen profiteren er ook van. Af en toe spotten we wulpen en regenwulpen die op doortrek zijn en goudplevieren.

De kievit is geen nationale vogel, maar heeft het net zo moeilijk als de grutto. Nieuw onderzoek met 43 gezenderde kievitgezinnen in weidevogelgebieden zet daar de schijnwerper op. De kieviten kiezen feilloos de percelen met de meeste en best bereikbare insecten, met meer vocht en een kortere vegetatie ten opzichte van percelen in hetzelfde landschap. Liefst trokken ze met de kuikens weg als het gras in het broedperceel te lang werd. In beweid grasland bleek de overlevingskans groter. [Zie het artikel in Nature today: met daaronder de link naar het rapport].

Hoewel ze dus de beste plekken vinden, zijn die wellicht nog niet goed genoeg en zijn die plekken er ook te weinig, volgens de onderzoekers. Het onderzoek is uitgevoerd in het droge voorjaar van 2022 en de kuikenoverleving was bedroevend: maar zeven gezinnen kregen kuikens vliegvlug. De aanbevelingen zijn me uit het hart gegrepen, ik heb er al vaker over geschreven: kies voor de vochtige locaties, en zorg voor kortere vegetaties, met verschraling, minder bemesting (vaste mest) buiten het broedseizoen en gebruik allerlei vormen van beweiding voor variatie in het mozaïek. We hebben ook dit jaar weer periodes gehad met droge en harde bodems wat het enorme belang van natte greppels, volle sloten en plasdras-situaties onderstreepte. Handig te weten dat het Dinamofonds er een potje met 100.000 euro voor openstelt, zie verder: Samen voor biodiversiteit.

Nu de maaikorven en andere slootschoonmachines er weer op uittrekken vraag ik nog even aandacht voor de eenden. Met slootschonen voorkom je dichtgroeien van de sloot, maar eenden en hun kuikens hebben in het voorjaar juist ook oevervegetatie nodig om in te schuilen en te foerageren. Schoon dus in het belang van de slobeend en de zomertaling ook weer niet té grondig: laat over grote lengtes minstens 20 centimeter ongemoeid bijvoorbeeld, of pak sommige sloten eens in de twee of drie jaar en maai de slootkanten in het seizoen ook gefaseerd.

Met gevleugelde groet,